top of page

Denetim ve Ä°ç Kontrol

Yönetimin 4 ana fonksiyonu vardır. Planlama, Ä°cra, Denetim ve Reorganizasyon. Denetim veya iç kontrol mekanizmaları bir iÅŸletmede olmazsa olmaz unsurlardandır.  Sadece üretmek ve satmak yetmez. Yapılan üretim ve satışın doÄŸru olup olmadığını düzenli periyotlar ile denetlemek, aksayan yönleri ortaya çıkartıp düzeltmek yöneticinin asli vazifelerindendir.

 

Denetim, gerek teorisi ve uygulamasıyla, gerekse kurumsal yapısı ve niteliÄŸiyle son yarım yüzyılda büyük bir dönüÅŸüm içerisine girmiÅŸtir. Bu dönemde özellikle batıda, demokrasinin kurumsallaÅŸması ve kökleÅŸmesi, denetim olgusunu yönetimin en önemli unsurlarından birisi haline getirmiÅŸtir. Bu dönemde, gerek özel kesimde gerekse kamu kesiminde denetim kurumsallaÅŸmış ve önemi anlaşılmıştır.

​

ÇaÄŸdaÅŸ iÅŸletme yönetimi için denetim çok daha önemli bir yere sahiptir. Ä°ÅŸletmelerde rasyonel kararlar alınması ,ulusal ve uluslararası ekonomik alanlarda rekabet edilebilmesi denetlenmiÅŸ verilerin kullanılmasını gerektirir.

​

Denetimin temel amacı, var olanı ortaya koyup olması gerekenle karşılaÅŸtırmaktır. Bu niteliÄŸiyle denetim, standartlara ve yasalara uygunluk arayışı olarak tanımlanabilir. Klasik yaklaşımlarda denetimin birincil iÅŸlevi, hata ve yolsuzlukların önlenmesi olarak deÄŸerlendirilir.

​

Hile; aldatma, gizleme veya güven ihlali ÅŸeklinde nitelendirilebilecek yasa dışı her hangi bir eylemdir. Bu hareketler ÅŸiddet veya güç kullanımına baÄŸlı deÄŸildir. Hile bireyler veya örgütler tarafından yapılabilir.

​

Bir çalışanın içinde bulunduÄŸu iÅŸletmenin kaynaklarını ve varlıklarını kasıtlı olarak uygun olmayan bir biçimde kullanarak veya ele geçirerek haksız kazanç saÄŸlaması, çalışan hilesi olarak tanımlanmaktadır. Hile denetiminin amacı, iÅŸletmedeki çalışanların, kendilerine yasa dışı bir yarar saÄŸlamak amacıyla aldatma içeren kasıtlı bir hareketlerinin bulunup bulunmadığının tespitidir.

 

Ä°ÅŸletmelerde yapılan hileler hem sıklık açısından, hem de tutar açısından giderek artmaktadır. GeçtiÄŸimiz 20 yılda gerçekleÅŸen uluslararası büyük ÅŸirket skandalları (Enron, Worldcom, Adelpia, Parmalat) gibi hile denetiminin önemini ve denetçilerin sorumluluÄŸunu ön plana çıkarmıştır.

​

Yapılmış yada henüz gerçekleÅŸmeyen muhasebe hileleri, yalnızca ÅŸirket sahiplerini ve yatırımcıları deÄŸil, çalışanları, kredi kuruluÅŸlarını, devlet ve denetim firmaları ve diÄŸer hak ve menfaat sahiplerini de büyük ölçüde kayıplara uÄŸratmakta, ülke ekonomilerini olumsuz etkilediÄŸi bilinmektedir.

​

Hile ya da suistimali çözmek için hilekar gibi düÅŸünmeyi bilmek ve öÄŸrenmek ÅŸarttır.

En genel tanımıyla Çalışan Hilesi ve Beyaz Yakalı Suçları; bir çalışanın içinde bulunduÄŸu iÅŸletmenin kaynaklarını ve varlıklarını kasıtlı olarak uygun olmayan bir biçimde kullanarak veya ele geçirerek haksız kazanç saÄŸlaması sonucunda ortaya çıkan ve ÅŸiddet içermeyen suçlar olarak tanımlanabilir.

​

 Hile ve Beyaz Yakalı Suçlarında aÅŸağıda sıralanan unsurların yer alması beklenir:

  • Hile eylemi, gizlice sürdürülen bir faaliyettir,

  • Hilekarın kendisine yarar saÄŸlaması beklenir,

  • Mutlaka kasıt unsuru bulunmaktadır,

  • Hilenin kurbanı bir ÅŸekilde aldatılır,

  • Hile eyleminden kurban kiÅŸi veya iÅŸletme zarar görür.

​

Ä°ÅŸletme içi hile türleri 3 farklı ÅŸekilde özetlenebilir. Bunlar:

 

  • Ä°ÅŸletme Varlıklarının KiÅŸisel Amaçlı Kullanımı

  • Hileli Mali Raporlama Yolsuzluklar,

  • Suistimaller ve Ahlaki Olmayan Davranışlardır.

​

Belirtilen bu 3 farklı hile türü için tespit edilen belirtiler altı ayrı baÅŸlıkta açıklanmaktadır. Bu baÅŸlıklar aÅŸağıdaki gibi özetlenebilir:

​

  • Muhasebe ile ilgili anormallikler

  • OlaÄŸan Olamayan Davranışlar

  • Ä°ç Kontrol Yapısı Zayıflıkları

  • Analitik Anormallikler

  • ÇeÅŸitli Ä°hbar ve Åžikayetler

  • Aşırı YaÅŸam Biçimleri

​

Biz ERD Danışmanlık olarak finans ve denetim alanındaki 20 yılı aÅŸkın tecrübemizle, firmalarındaki süreçlerin ve muhasebe kayıtlarının denetlenmesini talep eden iÅŸletme sahiplerine titizlikle yapmış olduÄŸumuz denetimler neticesinde kapsamlı raporlar sunmakta ve iÅŸletme içerisinde hile ve suistimal olup olmadığını bu raporlar ile sunmaktayız. 

bottom of page